1-11-2021 - Mijn kind is niet dom!
(… een gebrek aan (goede) begeleiding)
We horen het steeds vaker: lesgeven is verworden tot een kwartiertje ‘uitleg’, … en dan huiswerk maken in de klas, ‘als je wat te vragen hebt, … hier ben ik’. Dit is tegenwoordig in het vo helaas meer regel dan uitzondering aan het worden! Het lijkt wel of die docenten vergeten zijn wat lesgeven is (de goeden te na …).
Ouders stellen de vraag of hun kind wel op het goede niveau zit, want hij (zij) snapt de les niet of kan het tempo niet aan. ‘… Mijn kind kan niet leren?’.
De centrale overheid is dit natuurlijk niet ontgaan - het is een al lang slepend
pijnpunt en staat aan de kern van onderwijshervorming.
Naast de reden van
achterstanden, opgelopen door corona, is het een prima aanleiding voor het onderwijs
om in te haken op deze staat van zijn … .
Nu is een Nationaal Programma Onderwijs (NPO) gevormd, waarbij ± 8,5 miljard in het onderwijs gepompt wordt, om zo de opgelopen achterstanden, o.a. veroorzaakt door corona, in te lopen.
Hier valt veel over te zeggen. Helaas is de ruimte in deze context, hiervoor te
beperkt.
Wel kan gezegd worden dat toekennen van deze gelden, een erkend
brevet van onvermogen is geworden: lesgegeven, in te grote klassen, met een te vol curriculum, door docenten die
steeds vaker (door omstandigheden genoodzaakt) grijpen naar dat ‘kwartiertje
uitleg’. De bevlogenheid en Passie verdwijnt dan vaak.
Ook horen we steeds
vaker dat eigen docenten vervolgens 'bijles' gaan geven in hun eigen vak. Om dit
mogelijk te maken wordt er tijd van de reguliere lessen afgesnoept om zo extra tijd
aan het einde van de dag te genereren. Toch krijgen docenten daarvoor extra betaald
…, dit zijn bijzondere constructies.
het is niet alleen valse concurrentie,
maar is ook misleidend: de 'bijlessen' of 'huiswerkbegeleiding die dan gratis wordt
gegeven is zeker niet van dezelfde orde als de diensten die wij leveren - dit is
namelijk wat we doen, en dat vergt toch echt wat meer dan 5 minuten van reguliere
lessen afsnoepen. Wij denken dat dit een slechte ontwikkeling is!
Lesgeven is niet een kwestie van alleen uitleg geven over wat er in het boek staat of samen wat opgaven maken. Lesgeven is primair het overbrengen van kennis d.m.v. passie en bevlogenheid: leiden door het voorbeeld te geven, laten zien hoe je ergens komt, waar het ‘leeft’. Meenemen op reis.
Een uitstekend voorbeeld, ter illustratie, is hoe een taal het beste geleerd wordt:
Frans leer je het beste in Frankrijk. Dat weet iedereen.
Door het te doen,
door fouten te maken, door goed te kijken, het te ademen (letterlijk) en het als een
spons in je op te nemen. Daarvoor heb je al je zintuigen en faculteiten
nodig: je leert met elke vezel, met elke cel in je lijf, van buiten naar binnen en
van binnen naar buiten … ademen.
Kun je niet naar Frankrijk?, dan haal je
Frankrijk toch gewoon hierheen?: met een (goede) Franse docent die dus
(hoofdzakelijk) alleen maar Frans spreekt, is leren spreken, luisteren, zien,
horen, voelen, proeven, ruiken aan Frans een beleving: in het domein stappen van
waar Frans leeft. Dáár leeft de passie en dan vindt overdracht plaats, … ook al
duurt dat dan even.
Eenmaal ‘in’ het domein, dan merk je verandering: je gaat
in het Frans denken, je vertaalt niet meer naar het Nederlands, je gaat de taal
voelen en met de ritmes meebewegen: je wordt beetje bij beetje … Frans!
Dit principe geldt niet alleen voor talen natuurlijk: elk onderwerp of vak heeft zo een eigen taal en een eigen domein waar je in kan stappen. Echter, wil je, wat daar leeft ook begrijpen, dan zal je de ‘taal’, de gewoontes en alles wat daar bij hoort moeten leren. … Er is gewoon geen andere weg.
Deze manier van leren kennen we eigenlijk allemaal. Het is alleen heel vreemd dat leren op school dit niet of nauwelijks gebruikt. Toch is dit de meest natuurlijke manier van leren.
Natuurlijk, docenten inzetten, met NPO-gelden, zodat ze bijles gaan geven in het vak
waarin ze zelf eigenlijk in gebreke zijn, hoort tot de mogelijkheden.
De
docenten zelf kunnen er ook vaak niet veel aan doen: te volle klassen en te hoog
tempo van het curriculum maakt de spoeling van de aandacht ook (te) dun. Maar, het
blijft natuurlijk wel een vreemde situatie die nu aan het ontstaan is.
Leerlingen die dit tempo niet voldoende kunnen volgen zijn er helaas legio, wij
ontmoeten dat dagelijks. Indien dit dan geen aandacht krijgt, stroomt zo’n leerling
soms af in een lager niveau, andere school, speciaal onderwijs, … , terwijl dit niet
is waar de oplossing ligt.
Bijlessen en huiswerkbegeleiding op school door diezelfde docenten, in dezelfde
setting zal misschien voor sommigen werken, maar uiteindelijk is het gewoon meer van
hetzelfde, … en dat werkte dus niet.
De oorzaken aanpakken i.p.v.
symptoombestrijding is altijd het ultieme doel.
Wij zien dit telkens weer:
voldoende aandacht, aanpassen van ritme en snelheid aan het te leren domein, aan de
leerling (elk mens is anders!), een omgeving waar focus en regelmaat leven, 1 op 1
uitleg en samen ‘op reis gaan’ naar de plaats waar Leren leeft. Het is een
vaardigheid die je moet leven en vooral samen doen.
Dit is waarom X-tra succesvol is, keer op keer. Dit is namelijk wat we doen.
Wij van X-tra Huiswerkbegeleiding en bijles bieden die omgeving.